Przed przystąpieniem do jakiejkolwiek pracy nad projektem dedykowanym dla Internetu, należy sobie zadać (i znaleźć odpowiedzi) na kilka prostych pytań:

• Jaki jest mój cel (co chcę osiągnąć)?
• Dla kogo jest dedykowany produkt?
• Jakie jest charakterystyka docelowego użytkownika (wszystko co się z tym wiąże)?

Dziś chciałbym się skupić na dwóch ostatnich punktach z prostej przyczyny – to od rodzaju odpowiedzi na te pytania zależy, w jaki sposób będziemy realizowali nasz cel.

Co rozumiem, przez poznanie użytkowników? Aby dowiedzieć się czegoś o swoich użytkownikach, należy:

• zebrać dane demograficzne
• poznać potrzeby
• zapoznać się z posiadaną wiedzą, doświadczeniem i umiejętnościami z zakresów mogących mieć wpływ na posługiwanie się naszym produktem
• zdobyć informacje potrzebne do stworzenia modeli mentalnych
• poznać co robią na co dzień i jakie mają hobby
• zapoznać się, jaką mogą mieć motywację, aby skorzystać z projektowanego przez nas produktu
  

Załóżmy optymistycznie, że przymierzając się do projektu mamy jasno wyklarowany cel, jaki chcemy osiągnąć.  Zatem znamy odpowiedź na pierwsze pytanie. Przystępując do znajdywania odpowiedzi na drugie i trzecie pytanie, potrzebujemy zgromadzić jak najwięcej informacji o użytkownikach, z którymi będziemy się komunikować.

W jaki sposób to zrobić?

Dane demograficzne:
Powyższe informacje najłatwiej jest zdobyć ze statystyk lub wszelkiego rodzaju prostych ankiet (także internetowych). Są to tzw. dane twarde, i są to informacje, które niewątpliwie najłatwiej zrobić. Często okazuje się, że są to jedyne informacje, jakie uzyskamy np. od Klienta. Jednak należy pamiętać, że te informacje jednocześnie niosą NAJMNIEJSZĄ WARTOŚĆ dla projektowania pod użytkownika. Mają one duże zastosowanie w przypadku badań marketingowych, jednak w kwestii UCD są one niestety informacją, która niesie najmniej wartości merytorycznej (co nie oznacza, że są to informacje zbędne!).

Potrzeby:
Aby określić, jakie są potrzeby użytkowników, należy z nimi porozmawiać :) Oczywiście, pewne formy potrzeb możemy estymować na podstawie własnych domniemań, wiedzy czy doświadczenia, jednak nic nie zastąpi rozmowy z samymi użytkownikami. Należy jednak pamiętać, że istnieje kilka form potrzeb: naturalne, świadome, życzeniowe i ukryte. Naturalne potrzeby są to potrzeby, które są dla nas oczywiste i samoistne. Często przechodzimy nad nimi do porządku dziennego, gdyż towarzyszą one nam na co dzień. Świadome potrzeby są formą, do zaspokojenia których odczuwamy wysoką motywację. Niezaspokojenie ich nie daje nam spokoju i jest dla nas bardziej lub mniej odczuwalne. Życzeniowe potrzeby pojawiają się zawsze wtedy, gdy nasz rozmówca staje się „mocno kreatywny”. Często mają one bardzo mało wspólnego z rzeczywistymi potrzebami użytkowników. Należy na nie uważać i się ich wystrzegać. Nie jest łatwo je wychwycić. Możliwym sposobem na wyeliminowanie tego typu „potrzeb” jest skonfrontowanie ich z informacjami, jakie zdobyliśmy o użytkownikach, statystykami powtarzalności potrzeb oraz ogólnym dopasowaniu ich do charakterystyki danej grupy użytkowników. Potrzeby ukryte – są to wszystkie te potrzeby, jakich dostarczy nam przeprowadzona charakterystyka użytkownika i jakie możemy wydedukować na podstawie przeprowadzonych badań. W dużej mierze umiejętność ich znalezienia zależy od wiedzy i doświadczenia analityka. Jednocześnie są one bardzo istotną grupą potrzeb, której nie należy pominąć.

Dalsza część artykułu: Poznać użytkowników – czyli pierwszy krok do projektowania cz.2

keyword:

user center design persony potrzeby dane demograficzne motywacja